Banany
Sobota, 24.11.2007
Kupując banany kierujemy się jak najniższą ceną. Nie zastanawiamy się, jak to jest możliwe, że choć są transportowane z drugiego końcaświata, bywają tańsze od naszych jabłek. Banany są ważnym produktem wielu krajów ubogich, zwłaszcza Ameryki Łacińskiej i Karaibów.Całe regiony są zależne od wielkich plantacji, stanowiących jedyne miejsce pracy. Panuje tam ogromny wyzysk większości pracowników (także dzieci) oraz niszczenie środowiska.
Banany w handlu światowym
Na rynek światowy trafia ok. 13 mln ton bananów rocznie. Z ich uprawą związanych jest ok. 4 milionów ludzi. Handel bananami to klasyczny przykład niesprawiedliwości w handlu światowym: warunki pracy i życia pracowników i drobnych producentów poniżej wszelkich standardów, dewastacja środowiska naturalnego i szkody dla zdrowia ludzkiego powodowane przez pestycydy i intensywne metody uprawy, łamanie praw pracowniczych, niskie ceny dla producentów, które nie zawsze pokrywają nawet koszty produkcji. Wielkie korporacje (Chiquita, Dole, Del Monte i Fyffes) i sieci supermarketów nadużywają swej siły ekonomicznej i politycznej wobec drobnych producentów i pracowników. W latach 90. korporacje międzynarodowe wywierały nacisk na rządy krajów Ameryki Łacińskiej,by zmieniły istniejące prawo pracy. Narzucały im też taryfy i preferencje celne, bezcłowy eksport i import swych produktów, zwolnienia podatkowe i uprzywilejowane traktowanie przez system bankowy. Powoli eliminuje się wiele zabezpieczeń społecznych dla pracowników, co prowadzi m.in. do obniżek płac, odrzucania porozumień zbiorowych, wydłużania dnia pracy, podsycania nastrojów antyzwiązkowych i wzrostu prześladowań związkowców.

Płace i warunki pracy
Największym eksporterem bananów jest Ekwador, gdzie 80% ludności żyje poniżej granicy nędzy. Po ropie naftowej bananystanowią tam drugie co do wielkości źródło dochodów z eksportu i stanowią 44% wartości całej produkcji rolnej. Na plantacjach pracuje 250 tys. robotników, z których większość jest zatrudniana co rano na jeden dzień. Szukających pracy jest wielu, co pozwala na obniżanie płac. Tacy „trwale czasowi” pracownicy (eventuales) nie mają żadnych praw. Jeśli się ich domagają albo stają się chwilowo zbędni, łatwo się ich pozbyć. W Ameryce Łacińskiej mniej zarabiają tylko robotnicy w Nikaragui. Na plantacjach wielkich korporacji pracuje się po 12 godzin dziennie w fatalnych warunkach. Według raportu Human Right Watch, w Ekwadorze pracuje również wiele dzieci. Większość z nich zaczyna pracę w wieku 10-11 lat, gdyż ich rodzice nie są w stanie zapewnić im nawet wyżywienia. Dzieci używają ostrych, narzędzi, noszą ciężary, bywają też wykorzystywane seksualnie. Pracują nawet w czasie opryskiwania plantacji, zwykle bez żadnych zabezpieczeń. Aby móc zarabiać, wiele z nich musi zrezygnować ze szkoły. Dostają zaledwie 60% ustawowej płacy minimalnej. Robotnicy na plantacjach dostają tylko 1,5% ceny, jaką płacimy za banany w sklepach. Działalność związków zawodowych spotyka się z dużym oporem pracodawców, zwłaszcza w Kostaryce i Hondurasie. Dochodzi do brutalnych aktów przemocy wobec działaczy związkowych i protestujących robotników.

Środki chemiczne i pestycydy
Banany są bardzo podatne na choroby i szkodniki, stąd producenci stosują wielkie ilości pestycydów, m.in. DBCP (Nemagon), którego użycia zakazano w USA w r. 1979. W krajach bogatych zużywa się średnio 2,7 kg pestycydów na hektar rocznie; na plantacjach bananów w Kostaryce - aż 44 kg. Opryskuje się je nawet 50 razy w roku, co kosztuje dwukrotnie więcej niż płace. Robotnicy pracujący zwykle bez odzieży ochronnej narażeni są na działanie pestycydów, co powoduje ostre zatrucia, choroby, a nawet śmierć.

Uprawy ekologiczne
Banany znajdują się w kręgu zainteresowania Sprawiedliwego Handlu (Fair Trade), który oferuje owoce od drobnych rolników, stosujących organiczne metody uprawy. Gwarantuje im uczciwą cenę i warunki współpracy, które pozwalaj ą na rozwój całej społeczności lokalnej.


Legenda:

kwadrat – ocena najwyższa oznacza, że nie znaleziono żadnych negatywnych aspektów działalności firmy w danej kategorii;
trójkąt – ocena średnia oznacza, że stwierdzono pewne zaangażowanie firmy w ocenianym obszarze działalności;
kółko – ocena najniższa (negatywna) oznacza, że stwierdzono znaczne zaangażowanie w poddaną ocenie dziedzinę działalności.
Komentarze
Jeżeli nie widzisz tego obrazka kliknij odśwież i spróbuj ponownie

Projekty