Zamówienia publiczne odgrywają ogromną rolę w gospodarkach krajów Unii Europejskiej. Uwzględnianie przy ich realizacji kwestii społecznych i ekologicznych przynosi realne korzyści instytucjom zamawiającym, społeczeństwu i środowisku naturalnemu.

 

Aby w pełni uzmysłowić sobie znaczenie zamówień publicznych w gospodarkach krajów Unii Europejskiej i Polski trzeba pamiętać, że poprzez zamówienia publiczne wydawane jest niemalże 19% PKB Unii Europejskiej. Rocznie oznacza to ogromną kwotę ponad 2. bilionów euro![i] W Polsce w 2013 r. wartość zamówień publicznych wyniosła 142 miliardy zł., co stanowiło 8,76% Produktu Krajowego Brutto.[ii] Warto podkreślić, że odsetek ten znacząco wzrósł po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Jeszcze w 2004 roku było to jedynie 48 miliardów zł.

 

Tak ogromne kwoty mogą służyć nie tylko zaspokajaniu bieżących potrzeb instytucji publicznych, ale również pomagać w realizacji innych celów. Może to dotyczyć polityki społecznej rządu, niwelowania problemów występujących na rynkach lokalnych, czy realizowania polityki pojedynczych instytucji takich jak urzędy pracy, szpitale lub wyższe uczelnie.

 

Każda decyzja zakupowa ma bowiem wpływ na gospodarkę, społeczeństwo i środowisko. Począwszy od ilości energii jaką zużywają komputery, a skończywszy na warunkach pracy pracowników wykonujących zlecenia. Dlatego warto zwiększać efekty uzyskiwane z wydawania publicznych pieniędzy poprzez jednoczesne uwzględnianie aspektów społecznych i środowiskowych. Na tym właśnie polega idea zrównoważonych zamówień publicznych (ZZP).  

 

Zrównoważone zamówienia publiczne
 

Uwzględnianie przy realizowaniu zamówień publicznych kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem. Oznacza to dokonywanie tylko dobrze przemyślanych i niezbędnych zakupów oraz nabywanie produktów i usług możliwie w najmniejszym stopniu oddziałujących na środowisko, a także uwzględniających społeczne i ekonomiczne skutki decyzji zakupowych.[iii]

 

Społecznie odpowiedzialne zamówienia publiczne
 

Zamówienia publiczne, w ramach których bierze się pod uwagę co najmniej jedną z następujących kwestii społecznych: możliwości zatrudnienia, godną pracę, zgodność z prawami społecznymi i z prawem do pracy, integrację społeczną (w tym także osób niepełnosprawnych), równość szans, dostępność, projektowanie dla wszystkich, uwzględnianie kryteriów zrównoważonego rozwoju, w tym kwestie etycznego handlu oraz szerszego dobrowolnego przestrzegania zasad społecznej odpowiedzialności biznesu, z jednoczesnym uwzględnieniem zasad ujętych w Traktacie UE oraz w dyrektywach dotyczących zamówień publicznych.[iv]

 

Proces, w ramach którego instytucje publiczne starają się uzyskać towary, usługi i roboty budowlane, których oddziaływanie na środowisko w trakcie ich cyklu życia jest ograniczone w porównaniu do towarów, usług i robót budowlanych o identycznym przeznaczeniu, jakie zostałyby zamówione w innym przypadku.[v]

Stosowanie zrównoważonych zamówień publicznych nie jest wymagane przez prawo, przynosi jednak liczne korzyści zarówno organizacji zamawiającej, jak i społeczeństwu oraz środowisku naturalnemu.

 

 

---