#WybieramWielorazowe: Cztery tygodnie, które mogą zmienić Twój dom i naszą planetę
Poniedziałek, 08.09.2025. Katarzyna Salus
Plastik jest wszędzie: w wodzie, którą pijemy, w jedzeniu, które spożywamy, a nawet w powietrzu, którym oddychamy. Mimo że od lat wiemy o jego szkodliwości, skala problemu wciąż rośnie. Około 40% plastikowych odpadów to opakowania jednorazowe, które trafiają do kosza po zaledwie kilku minutach używania. Tylko niewielka część (około 9%) jest poddawana recyklingowi. Reszta trafia na wysypiska, do spalarni lub wprost do środowiska.
To oznacza, że niemal każdy kubek na kawę, torebka na zakupy czy torba foliowa będzie z nami jeszcze przez setki lat. Jako odpad, mikroplastik w rzekach i oceanach czy toksyczne związki w glebie. Plastik jest lekki, wygodny i tani. Stał się tak oczywistą częścią naszego życia, że często nawet go nie zauważamy – w opakowaniach na kanapki, butelkach z wodą, torebkach na warzywa, mieszadełkach do kawy. Właśnie dlatego jest tak groźny.
Problem, który wymyka się spod kontroli
W 2022 r. światowa produkcja plastiku wyniosła ok. 400 ml ton. Wbrew popularnemu przekonaniu, recykling nie jest cudownym rozwiązaniem. Nie każdy rodzaj tworzywa można przetworzyć, pogarsza się jakość materiału, a popyt na przedmioty z recyklingu wciąż jest zbyt niski. W efekcie ogromna część odpadów, w tym ta, którą wrzucamy do pojemników „do recyklingu”, kończy w spalarniach lub w oceanie. Plastik nie znika. Rozkłada się na drobinki (mikroplastik), które unoszą się w powietrzu, spadają na ziemię z deszczem, osiadają na roślinach i trafiają do łańcucha pokarmowego. Badania wykazały, że mikroplastik można znaleźć nawet we krwi ludzkiej i w mleku matki.
Dlaczego to dotyczy nas wszystkich?
Skutki nadprodukcji i nadmiernego zużycia jednorazowego plastiku są wielopoziomowe:
- ZDROWIE – mikroplastik może powodować stany zapalne, nasilać objawy alergii, zaburzać gospodarkę hormonalną.
- ŚRODOWISKO – plastik hamuje wzrost alg i fitoplanktonu, a zwierzęta mylą go z pożywieniem.
- KLIMAT – produkcja plastiku odpowiada za ok. 3% globalnych emisji gazów cieplarnianych.
- ZASOBY – ogromna ilość ropy, gazu i energii wykorzystywana jest do produkcji przedmiotów, których używamy tylko chwilę.
I chociaż w 2030 roku wejdą w życie unijne zakazy niektórych jednorazowych produktów z plastiku, to nie obejmą one wszystkich problematycznych opakowań. Co więcej, istnieje ryzyko, że część plastiku zastąpi papier, a to oznacza wycinkę kolejnych 3 miliardów drzew rocznie, na same opakowania. Dlatego potrzebujemy nie tylko regulacji, ale też zmiany codziennych nawyków.
Czym jest wyzwanie #WybieramWielorazowe?
Przez 4 tygodnie pokażemy Ci, jak w prosty i kreatywny sposób ograniczyć jednorazowy plastik w codziennym życiu. Nie będziemy wymagać rewolucji ani kosztownych inwestycji. Stawiamy na małe kroki, które w skali miesiąca robią ogromną różnicę. To nie jest kolejna kampania „kup wielorazową butelkę i wszystko będzie dobrze”. Chcemy, żebyś przez miesiąc świadomie obserwował/a swoje nawyki i krok po kroku wprowadzał/a zmiany, które realnie zmniejszą ilość jednorazowych opakowań w Twoim życiu.
Dołącz do wyzwania -> klik
Jak to działa?
- Zapisujesz się przez prosty formularz -> https://crm.ekonsument.pl/WyzwanieWybieramWielorazowe
- Co tydzień dostajesz dwa proste tematyczne zadania, jedno na początku tygodnia, drugie przed weekendem.
- Wdrażasz je w życie: w domu, w pracy, na zakupach czy w podróży.
- Swoje postępy możesz dokumentować w mediach społecznościowych. Co tydzień dostaniesz od nas również krótką ankietę do wypełnienia.
- Czas trwania: od 29 września do 31 października
najczęściej zadawane pytania
Dlaczego warto?
- Oszczędzasz pieniądze. Rezygnacja z butelek jednorazowych może oznaczać nawet 900 zł oszczędności rocznie.
- Chronisz zdrowie. Mniej plastiku = mniej mikroplastiku w jedzeniu i wodzie.
- Dbasz o przyrodę. Każde „nie” dla jednorazowego opakowania to realnie mniej odpadów w oceanach i lasach.
Co dostaniesz od nas?
Osoby, które ukończą wszystkie tygodniowe zadania i aktywnie zaangażują się w wyzwanie #WybieramWielorazowe, mogą liczyć wsparcie i nagrody. Przygotowaliśmy dla Was:
- Praktyczne, wielorazowe gadżety: kubki, woskowijki, lunchboxy czy torby, które ułatwią codzienną redukcję plastiku
- Poradniki pełne praktycznych wskazówek dotyczących zrównoważonego stylu życia i gospodarki cyrkularnej
Wyzwanie realizujemy w ramach projektu Change(K)now!, który jest współfinansowany przez Interreg Region Morza Bałtyckiego. Głównym celem projektu jest zmiana myślenia mieszkańców, a także zmiana systemów dostarczania żywności z jednorazowego na cyrkularny lub wielorazowy w miastach regionu Morza Bałtyckiego. Projekt Chang(K)now! koncentruje się na ograniczeniu jednorazowych opakowań i wprowadzeniu rozwiązań cyrkularnych w systemach dostarczania żywności. Partnerzy z ośmiu krajów bałtyckich testują i wdrażają praktyczne modele wielorazowych naczyń i opakowań w szkołach, szpitalach, na wydarzeniach publicznych, w gastronomii oraz na lokalnych rynkach. Celem projektu jest stworzenie innowacyjnych rozwiązań, które będą łatwe do przyjęcia przez samorządy, firmy i konsumentów, przyczyniając się do realnej zmiany na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym. Międzynarodowa strona projektu >>> https://interreg-baltic.eu/project/change-know
Komentarze
