Producenci nie zawsze przestrzegają zasad. Dowiedz się jak dbać o swoje prawa
Czwartek, 14.03.2019. Katarzyna Salus
Fot. Anton Darius on Unsplash
Dzisiaj obchodzimy Światowy Dzień Praw Konsumenta. Jako konsumenci mamy prawo do informacji, wyboru i bezpieczeństwa. Niestety, ostatnie badania Inspekcji Handlowej dowodzą, że producenci bywają na bakier z przepisami.
Inspekcja Handlowa ma obowiązek chronić konsumentów i ich interesów, w związku z czym jednym z jej działań są kontrole w placówkach handlowych czy hurtowniach. W III kwartale 2018 roku inspekcja przebadała opakowania do żywności, którą można było kupić na terenie całej Polski. Po kontroli wycofano z obrotu kilkanaście partii opakowań przeznaczonych do kontaktu z jedzeniem.
Inspektorzy skontrolowali 80 placówek. Przebadano opakowania z tworzyw sztucznych, papieru i tektury, szkła, silikonu i ceramiki oraz wyroby z folii aluminiowej, kubki termiczne, tacki do grilla i miski emaliowane. Stwierdzono nieprawidłowości w 25 z przebadanych 425 rodzajów opakowań. Okazało się, że na opakowaniach brakowało np. informacji o przeznaczeniu produktów do kontaktu z żywnością, w kilku przypadkach nie przetłumaczono również zaleceń dotyczących bezpiecznego stosowania lub w ogóle ich nie zamieszczono.
W jaki sposób błędy producentów mogą zagrażać konsumentkom i konsumentom?
Brak informacji o tym, że niektóre produkty nie mogą mieć kontaktu np. z kwaśnym jedzeniem (tego rodzaju błąd stwierdzono podczas ubiegłorocznej kontroli) może skutkować niewłaściwym ich użyciem i w konsekwencji narażeniem na szkodliwe chemikalia obecne np. w plastikowch naczyniach. Warto też mieć świadomość, jak niebezpieczna w niektórych przypadkach może być wysoka temperatura. Bisfenol A, podobnie jak ftalany, mogą przeniknąć z plastikowych naczyń do żywności, szczególnie, jeśli jedzenie jest podgrzewane lub kwaśne. Nie wszyscy również wiedzą, że niektóre rodzaje plastiku służą wyłącznie do jednorazowego użytku i brak odpowiedniego oznakowania może mieć wpływ na zdrowie konsumentów.
Pamiętaj:
- Jeśli masz wątpliwości dotyczące oznakowania opakowań do żywności, zgłoś je do właściwego wojewódzkiego inspektoratu Inspekcji Handlowej.
- Za jakość zdrowotną opakowań odpowiada Państwowa Inspekcja Sanitarna.
- Zgodnie z artykułem 33.2 REACH producent musi udzielić informacji, czy w wyrobie, w tym w opakowaniu, znajdują się niebezpieczne substancje chemiczne, jeżeli go o to zapytasz. Na odpowiedź ma 45 dni. Nie wahaj się pytać. Producenci muszą wiedzieć, że konsumenci są świadomi zagrożeń.
- Więcej informacji na temat niebezpiecznych chemikaliów obecnych w produktach znajdziesz tu: https://www.ekonsument.pl/a_c37_chemikalia.html
Poniżej przedstawiamy krótką ściągawkę wyjaśniającą, co oznaczają cyfry w trójkątach na opakowaniach z tworzyw sztucznych. Na pewno się przyda, jeśli tylko producenci będą właściwie oznaczać swoje produkty. Pomocna może też być rymowanka, którą warto zapamiętać: „4, 5, 1 i 2; cała reszta jest dla mnie zła”.
1 PET/PETE - Politereftalan etylenu.
Butelki na napoje, słoiki, tacki na jedzenie i opakowania detergentów.
Butelki na napoje, słoiki, tacki na jedzenie i opakowania detergentów.
Jest to relatywnie bezpieczna odmiana plastiku. Nie zawiera BPA, ale przy produkcji PET jako katalizatora wykorzystuje się rakotwórczy pierwiastek antymon, nad którym trwają badania czy może migrować z opakowania do napojów i żywności. Przeznaczony do jednorazowego użytku.
2 HDPE - Polietylen wysokiej gęstości.
Dzbanki, butelki na detergenty i kosmetyki, plastikowe torby.
Bezpieczna odmiana plastiku. Nie zawiera BPA. Odpowiedni do pojemników na żywność.
Bezpieczna odmiana plastiku. Nie zawiera BPA. Odpowiedni do pojemników na żywność.
3 PVC - Polichlorek winylu.
Butelki na napoje, opakowania na wynos.
Unikać! Może zawierać i wydzielać całą gamę związków chemicznych, w tym BPA, ołów, ftalany, dioksyny, rtęć i kadm. Powiązany z czynnikami rakotwórczymi, zaburzającymi działanie hormonów i wywołującymi inne dolegliwości.
Butelki na napoje, opakowania na wynos.
Unikać! Może zawierać i wydzielać całą gamę związków chemicznych, w tym BPA, ołów, ftalany, dioksyny, rtęć i kadm. Powiązany z czynnikami rakotwórczymi, zaburzającymi działanie hormonów i wywołującymi inne dolegliwości.
4 LDPE - Polietylen niskiej gęstości.
Torby na zakupy, pokrywki na pojemniki, folia plastikowa, worki na śmieci, pojemniki do przechowywania jedzenia, wewnętrzna powłoka w kartonach na mleko.
Bezpieczna odmiana plastiku. Nie zawiera BPA. Odpowiedni do pojemników na żywność.
Torby na zakupy, pokrywki na pojemniki, folia plastikowa, worki na śmieci, pojemniki do przechowywania jedzenia, wewnętrzna powłoka w kartonach na mleko.
Bezpieczna odmiana plastiku. Nie zawiera BPA. Odpowiedni do pojemników na żywność.
5 PP - Polipropylen.
Pojemniki do jedzenia kupowanego na wynos, słomki, pojemniki z matowego plastiku, nakrętki na butelki.
Bezpieczna odmiana plastiku. Nie zawiera BPA. Odpowiedni do pojemników na żywność.
6 PS - Polistyren.
Jednorazowe naczynia, pojemniki do jedzenia na wynos, pojemniki na żywność wykonane z plastikowej pianki.
Jednorazowe naczynia, pojemniki do jedzenia na wynos, pojemniki na żywność wykonane z plastikowej pianki.
Unikać! Może wydzielać styren, toksynę atakującą mózg i układ nerwowy, której szkodliwy wpływ na czerwone krwinki, wątrobę, nerki i żołądek potwierdzono w badaniach na zwierzętach. Styren pojawia się również w wydychanym dymie papierosowym, spalinach samochodowych, wodzie pitnej i oparach z materiałów budowlanych.
7 PC i inne - Poliwęglany i inne.
Duże baniaki na wodę, dzbanki do mleka, butelki dla niemowląt, kubki z dziubkiem dla dzieci, butelki na wodę wielokrotnego użytku, butelki na sok z owoców cytrusowych.
Unikać! Plastik poliwęglanowy wytwarza się przy użyciu bisfenolu A i związek ten może wydzielać się z produktu, zwłaszcza pod wpływem wysokiej temperatury. BPA to środek powodujący zaburzenia hormonalne, otyłość, częste poronienia, obniżenie liczby plemników. Ma także związek z powstawaniem raka piersi i prostaty.
Komentarze