Jak wynika z danych GUS od 2016 roku Polki i Polacy jedzą coraz mniej mięsa. Spadek ten jest najbardziej widoczny w ostatnich latach i wynosi ponad 2% rocznie. Ponad 6% z nas w 2019 r. było na diecie roślinnej, a prawie 4% ograniczyło spożycie mięsa. Trend ten jest najbardziej widoczny wśród ludzi młodych – aż 21,7% osób w wieku 18-24 lat nie je mięsnych posiłków.

 

 

Przemysłowy chów zwierząt ma sporo zwolenników jak i przeciwników. Taka forma produkcji sprawia, że mięso jest tańsze i możemy spożywać go więcej, niestety wiąże się również z okrucieństwem i fatalnym warunkami krótkiego życia zwierząt oraz przyczynia się do degradacji środowiska. Zwierzęta są stłoczone w ciasnych pomieszczeniach, cierpią na choroby i są faszerowane antybiotykami, co ma również wpływ na zdrowie ludzi jedzących mięso.
Ale co właściwie kryje się za pojęciem; przemysłowy chów zwierząt? Otóż jest to nic innego, jak współczesna forma chowu zwierząt, która polega na skupieniu bardzo dużej liczby zwierząt na małej powierzchni oraz wykorzystaniu technologii w ich żywieniu i utrzymaniu. Taki sposób chowu pozwala na uzyskanie dużych ilości produktów ze zwierząt kosztem niższym niż w przypadku chowu tradycyjnego.

 

Dodatkowo, aby wyprodukować 1 kg mięsa, potrzeba około 12 kg zboża i soi stanowiących paszę dla zwierząt. Szacuje się, że produkcja 1 kg wołowiny, w zależności od metod hodowli, może pochłonąć od 20 000 do 50 000 litrów wody.

 

Ponadto ślad węglowy produktów odzwierzęcych jest znaczenie większy niż produktów roślinnych. Charakterystyczna dla bogatych krajów dieta wysokomięsna może powodować około 2-2,5 wyższe emisje dwutlenku węgla niż dieta wegetariańska.

 

Fakt: Pogłowie bydła w 2019 r. wyniosło w Polsce ponad 6 milionów sztuk a trzody chlewnej ponad 11 milionów sztuk. Produkcja wieprzowiny wynosiła 1,8 milionów ton, mięsa drobiowego 2,7 milionów tony, a wołowiny wraz z cielęciną – pół miliona ton. Produkcja jaj w 2019 r. osiągnęła 12 miliardów sztuk, a produkcja mleka 14 miliardów litrów.

 

 

Od 2016 roku można zauważyć wyraźną tendencję spadkową spożycia mięsa w Polsce. Statystyczny Kowalski w 2016 r. jadł 5,32 kg mięsa, podczas gdy w 2019 było to już 5,08 kg. Porównując zaś dane GUS dotyczące konsumpcji mięsa na osobę̨ w samych latach 2018 i 2019 obserwujemy spadek spożycia o 2,24%.

 

W maju 2019 r. RoślinnieJemy zleciło badania dotyczące preferencji żywnościowych Polek i Polaków. Wynika z nich, że 6,6% Polaków powyżej 18 roku życia jest na diecie wegetariańskiej, 1,8% na wegańskiej, a prawie 4% badanych ograniczało spożycie mięsa. Wynik też jest wyższy w grupie konsumentów w wieku 18-24 lat, gdzie 21,7% deklarowało rezygnację z mięsnych posiłków. Prawie 12% Polaków nie pije mleka i nie spożywa produktów mlecznych, kolejne tyle nie spożywa jajek i produktów je zawierających, jednocześnie nie wykluczając z diety mięsa. Taki wynik wskazuje, że z rynku produktów roślinnych korzystają nie tylko weganie i wegetarianie, ale również osoby z alergiami oraz nietolerancjami pokarmowymi.

 

Dobrą wiadomością jest także to, że rośnie popularność roślinnych zamienników mleka, a spada spożycie mleka odzwierzęcego. Badania Nielsen wskazują na wzrost popularności napojów roślinnych. W 2018 roku zysk z ich sprzedaży wyniósł ponad 120 mln zł. Oprócz wzrostu wartości sprzedaży napojów rośnie również asortyment dostępnych produktów. Klika lat temu na rynku wśród roślinnych zamienników mleka dominowały napoje sojowe, dziś jest to znacznie większy wybór, a dużą polarnością cieszą się napoje kokosowe i owsiane.

 

Wegańskie produkty pojawiają̨ w coraz większej ofercie w supermarketach oraz dyskontach. RoślinnieJemy i Fundacja Alberta Schweitzera przeprowadziły badania dostępności produktów w14 największych sieciach handlowych w kraju. Wyniki badań, prowadzonych na przełomie 2019 i 2020 r., wskazują̨, że produkty wegańskie najłatwiej znaleźć w sklepach wielkopowierzchniowych, a najmniej dostępne są w polskich sieciach handlowych. W pierwszej trójce sklepów najlepiej zaopatrzonych w roślinne produkty znajdziemy hipermarkety Auchan, Carrefour oraz Kaufland.

 

Zwiększa się̨ również liczba lokali gastronomicznych przygotowujących dania oparte na kuchni roślinnej. W 2019 r. portal Happycow.com opublikował ranking 10 najbardziej przyjaznych weganom miast na świecie. Warszawa znalazła się na 7 miejscu w rankingu z 47 lokalami wegetariańskimi.

 

Wśród dostępnych wegańskich oraz wegetariańskich produktów spożywczych na polskim rynku znajdziemy te, które posiadają̨ oznaczenie V-label Vegan. Znak ten gwarantuje konsumentowi, że produkt nie zawiera żadnych składników pochodzenia zwierzęcego a podczas produkcji zastosowano odpowiednie standardy.

 

 

                         

    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Pamiętaj! Jedzenie produktów mięsnych (zwłaszcza w nadmiernych ilościach) nie jest korzystne dla naszego zdrowia. Oprócz tego rynek wegetariański i wegański oferuje szereg pełnowartościowych produktów, z których warto skorzystać. Wybierając produkty warto kierować się wiarygodnymi certyfikatami potwierdzającymi jakość, jak chociażby znak V-label Vegan.

 

 

Bibliografia:

https://bdl.stat.gov.pl/BDl/dane/podgrup/tablica.

Raport GUS: Rolnictwo w 2019 r., https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rolnictwo-lesnictwo/rolnictwo/rolnictwo-w-2019-roku,3,16.html

Ranking supermarketów. Badanie dostępności produktów roślinnych w sklepach sieciowych w Polsce, https://roslinniejemy.org/publikacje/ranking-dostepnosci-produktow-roslinnych-w-sieciach-handlowych

Fundacja Wspomagania Wsi, chów przemysłowy zwierząt – dobry czy zły? , http://fundacjawspomaganiawsi.pl/chow-przemyslowy-zwierzat-dobry-czy-zly/.

Certyfikat V-label Vegan, https://www.v-label.eu/pl/v-label

Przemysłowa produkcja mięsa a głód na świecie, http://globalnepoludnie.pl/Przemyslowa-produkcja-miesa-a-glod.

Raport: Rynek spożywczy w Polsce. Rolnictwo, produkcja, handel oraz alternatywne sposoby pozyskiwania jedzenia, Fundacja Kupuj Odpowiedzialnie, 2021, https://www.ekonsument.pl/materialy/pobierz/685